Mikołaj Kopernik (łac. Nicolaus Copernicus Torinensis) – astronom, matematyk, prawnik, ekonomista, strateg, lekarz, astrolog, tłumacz, kanclerz kapituły warmińskiej od 1511, kanonik warmiński, scholastyk wrocławski. To jeden z najwybitniejszych Polaków w historii naszego państwa.
Urodził się w Toruniu 19 lutego 1473 roku przy ul. Św. Anny (obecnie ul. Kopernika), w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary (ród Koperników pochodził ze śląskiej wsi Koperniki nieopodal Nysy). W 1491 roku Mikołaj ukończył naukę w szkole parafialnej przy kościele św. Jana w Toruniu. Na przełomie 1491 / 1492 rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej. 20 października 1497 objął przez pełnomocników kanonię warmińską. W roku 1500 odbył wraz z bratem Andrzejem Kopernikiem praktykę prawniczą w kancelarii papieskiej w Rzymie. Od 1507 roku mieszkał na zamku w Lidzbarku Warmińskim, sprawując tam liczne funkcie kanoniczne, lekarskie i prawnicze. W roku 1510 przeniósł się do Fromborka (tu powstały jego najważniejsze dzieła), gdzie zmarł 24 maja 1543.
Pośród licznych i wybitnych osiągnieś Kopernika na polu medycznym, ekonomicznym, prawniczym i politycznym, najważniejszym jego dziełem jest "De revolutionibus orbium coelestium" – O obrotach sfer niebieskich. Pracował nad nim w latach 1515-1530, ale ukazało się dopiero w 1543 roku w Norymberdze. Opisał w nim heliocentryczną wizję wszechświata na tyle szczegółowo, że mogła stać się naukowo użyteczna. Dzieło to wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych, nazywaną niekiedy przewrotem kopernikańskim.
Pierwsze wydanie epokowej pracy De revolutionibus orbium coelestium wydrukowane zostało w nakładzie 400 – 500 egzemplarzy.
Egzemplarz pierwszego wydania znajdował się w zbiorach Collegium Hosianum w Braniewie. W 1626 roku dzieło to wraz z innymi łupami trafiło do Szwecji.
Najważniejsze teaorie Mikołaja Kopernika:
» teoria heliocentryczna (astronomia), według której w wersji historycznej Słońce znajduje się w środku Wszechświata, zaś w jego współczesnym wydaniu w centrum Układu Słonecznego jest Słońce, a wszystkie planety, łącznie z Ziemią, je obiegają.
» prawo Kopernika-Greshama (ekonomia), to zasada mówiąca, że jeśli jednocześnie istnieją dwa rodzaje pieniądza, pod względem prawnym równowartościowe, ale jeden z nich jest postrzegany jako lepszy, ten "lepszy" pieniądz będzie gromadzony, a w obiegu pozostanie głównie ten "gorszy".
» twierdzenia Kopernika (geometria), to zasada mówiąca, że jeśli wewnątrz dużego okręgu toczy się bez poślizgu okrąg o promieniu dwa razy mniejszym, to dowolny, lecz ustalony punkt małego okręgu porusza się po średnicy dużego.
żródło: www.wikipedia.org
